بررسی حمایت‌های مالیاتی در زمان شیوع ویروس‌کرونا با نگاهی به سیره علوی در وصول مالیات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی رشته معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران.

چکیده

با شیوع ویروس کرونا و به همراه آن تعطیلی واحد‌های خرد و کلان اقتصادی و ایراد وارد شدن آسیب‌های جدی به اقشار و کسب‌وکارهای مختلف مردم، دولت دچار مشکل در تأمین اعتبار از محل منابع مالیاتی بودجه خود خواهد شد. لذا سؤالات مهمی در این مورد وجود دارد ازجمله اینکه آیا راه‌ برون‌رفتی از این آسیب با استفاده از ظرفیت‌های قانونی در قوانین مالیاتی وجود دارد؟ یا شورای عالی مالیاتی و ستاد ملی مبارزه با بیماری کرونا به عنوان نهاد‌های بالادستی مسئول، چه راه‌حل‌هایی برای فائق آمدن بر این وضیعت ارائه داده‌اند؟ و آیا می‌توان از رویکرد حکومت علوی به عنوان الگوی حکمرانی اسلامی در مواجهه با چنین مشکلاتی بهره برد؟ در این مقاله سعی شده است با بهره‌گیری از روش توصیفی ـ تحلیلی به مطالعه و الگو‌گیری از سیره حکومت‌ اسلامی در زمان خلافت حضرت علی (علیه‌السلام) به عنوان شاخص و همچنین با رجوع به قانون مالیات‌های مستقیم به عنوان سند راهبردی مالیاتی کشور، از حمایت‌های مالیاتی در شرایط بحرانی و بررسی آن به منظور دستیابی به یک رویکرد مؤثر برای برون‌رفت از مشکلات پیش‌آمده سخن گفته شود و با پیشنهاد راهکارهایی مانند استفاده از ظرفیت‌های موجود در مواد 165 و 167 قانون مالیات‌های مستقیم، به برون‌رفت از این وضعیت کمک کرد و از فشار اقتصادی وارد بر ملت کاست.

کلیدواژه‌ها

  1. کتابنامه‌

    1. آسترکی، مرضیه (1389). فرهنگ پرداخت مالیات. نشریه مهندسی فرهنگی، (39 و 40)، صص. 88-94.
    2. ابن ابی الحدید، عزالدین (1404ق). شرح نهج‌البلاغه. به تحقیق: ابوالفضل ابراهیم، قاهره: دارالاحیاءالکتب اللعربیه.
    3. احمدی طباطبائی، سید محمدرضا (1387). درآمدی بر تاریخ تحول حقوق شهروندی با تأکید بر انقلاب اسلامی (گفتارهایی درباره انقلاب ایران). تهران: دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
    4. اسماعیلی، محسن (1394). سیاست‌نامه علوی. تهران: انتشارات بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
    5. بزی‌اله‌ری، مصطفی (1397). حقوق مؤدیان مالیاتی در قانون مالیات. تهران: انتشارات دارخوین.
    6. پروین، خیرالله (1394). ریشه‌های حقوق شهروندی مذکور در قانون اساسی در شریعت اسلام. نشریه مطالعات حقوق بشر اسلامی، (8)، صص. 43-62.
    7. پیرنیا، حسین (1355). مالیه عمومی، مالیات‌ها و بودجه. تهران: انتشارات امیرکبیر.
    8. توکلی، احمد (1392). مالیه عمومی برای رشته‌های علوم انسانی. تهران: انتشارات سمت.
    9. دشتی، محمد (1396). ترجمه نهج‌البلاغه حضرت امیرالمؤمنین (7). قم: انتشارات محمد و آل محمد (:).
    10. دلشاد طهرانی، مصطفی (1377). دولت آفتاب، اندیشه سیاسی و سیره حکومتی علی (علیه‌السلام). تهران: خانه اندیشه جوان.
    11. رستمی، ولی (1399). مالیه عمومی. تهران: انتشارات میزان.
    12. رستمی، ولی (1387). اقتدارات و اختیارات دستگاه مالیاتی در حقوق مالیاتی ایران. ماهنامه کانون، (89)، صص. 165-190.
    13. رستمی، ولی (1388). حقوق مؤدیان مالیاتی. فصلنامه حقوق، نشریه دانشکده حقوق و علوم سیاسی، (1)، صص. 107-128.
    14. زارعی، محمد (1392). مقدمه‌ای بر حقوق مالیاتی. ماهنامه کانون، (147 و 148)، صص. 139-160.
    15. شاحیدر، عبدالکریم (1380). اصول حاکم بر حقوق مالیاتی. مجله حقوقی دادگستری، (35)، صص. 165-184.
    16. صداقت، قاسمعلی و جهان بین، عبادالله (1391). تعهدات ایجابی دولت در برابر شهروندان از دیدگاه امام علی (علیه‌السلام). اندیشه‌های حقوق عمومی، (3)، صص. 29-50.
    17. عباس‌نژاد، محسن (1384). قرآن و اقتصاد. مشهد: بنیاد پژوهش‌های قرآنی حوزه و دانشگاه.
    18. غمامی، سید محمدمهدی (1390). حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
    19. فنازاده، رضا؛ طاهری، آزاده سادات و ویژه، محمدرضا (1390). مبانی نظری حق برخورداری از امنیت حقوقی با تأکید بر نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران. تهران: انتشارات مجد.
    20. کاتوزیان، ناصر (1385)، مقدمه عمومی علم حقوق. تهران: شرکت سهامی انتشار.
    21. کرباسیون، محمدعلی و رستمی، ولی (1394). حقوق مؤدیان مالیاتی از منظر فقه امامیه در فرایند تشخیص و وصول مالیات. نشریه فقه و مبانی حقوق اسلامی، (2)، صص. 249-282.
    22. کعبی، عباس (1394). مبانی حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران. تهران: انتشارات بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).
    23. مروتی، سهراب و دارابی، فرشته (1392). بررسی فرایند عدالت مالیاتی در نهج‌البلاغه. پژوهش‌نامه علوی، (1)، صص 105-124.
    24. معرفت، محمدهادی (1380). امام علی و حقوق متقابل مردم و حکومت. نشریه کتاب نقد، (18)، صص. 82-117.
    25. موسی‌زاده، رضا (1394). مالیه عمومی. تهران: انتشارات میزان.