الزامات تأمین و تضمین حقوق شهروندی در جمهوری اسلامی ایران از منظر مقام معظم رهبری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت صنعتی، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده معارف اسلامی و حقوق، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران.

3 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت صنعتی، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران.

چکیده

ظهور حقوق شهروندی را می‌توان مصادف با پیدایش نخستین حکومت‌ها دانست؛ چرا که افراد جامعه به‌حسب جایگاه و مقام خود از حقوق شهروندی برخوردار می‌باشند. دین اسلام، نسبت به حقوق شهروندی اهتمام ویژه‌ای داشته و همواره والیان و آمران حکومت‌ها را به پاسداشت حقوق عامه توصیه می‌نماید. جمهوری اسلامی ایران نیز که داعیه‌دار پرچم اسلام در این برهه از زمان می‌باشد، در زمینه حقوق شهروندی، وضع افتخارآمیزی نسبت به دوران طاغوت دارد. این پژوهش با هدف «احصاء و بررسی الزامات تأمین و تضمین حقوق شهروندی در جمهوری اسلامی ایران از منظر مقام معظم رهبری» با بررسی بیانات ایشان از سال ۱۳۶۳ تا ۱۳۹۹ و بهره‌گیری از روش تحلیل مضمون به این سوال پاسخ داده است که: «از منظر مقام معظم رهبری، نظام جمهوری اسلامی ایران چه الزاماتی را باید برای تأمین و تضمین حقوق شهروندی دنبال کند؟». نتایج این پژوهش بیان می‌کند که الزامات تأمین و تضمین حقوق شهروندی توسط جمهوری اسلامی از منظر مقام معظم رهبری چهار مورد می‌باشد که عبارت‌اند از: «اجرای عدالت»، «ایجاد رفاه»، «تأمین امنیت» و «برقراری آزادی».

کلیدواژه‌ها

  1. احمدپور، ایوب (۱۳۸۷). «درآمدی بر مبانی حقوق شهروندی در اسلام». مجله پژوهشهای اسلامی، سال دوم (3)، صص. ۱۱۹-۱۴۲.
  2. افشار احمدی، ایرج؛ روحانی مقدم، محمد و آقایی بجستانی، مریم (۱۳۹۷). «حقوق فردی شهروندی در جمهوری اسلامی ایران با رویکرد فقهی امام خمینی (رحمة‌الله‌علیه)». مجله اخلاق زیستی، پیاپی (28)، صص. ۱۷-۲۸.
  3. انصاری، منصور و نظری، محمدعلی (۱۳۹۴). «مبانی و اصول حقوق شهروندی در اندیشه امام خمینی (رحمة‌الله‌علیه) و تفاوت‌های آن با حقوق شهروندی در غرب». فصلنامه اندیشه سیاسی در اسلام، (4)، صص. ۷-۳۳.
  4. پروین، خیرالله و فرج‌پور اصل مرندی، علی‌اصغر (۱۳۹۴). «ریشه‌های حقوق شهروندی مذکور در قانون اساسی در شریعت اسلام». مطالعات حقوق بشر اسلامی، (8)، صص. ۴۳-۶۲.
  5. پورسعید، رامین و توتونچیان، مهری (۱۳۹۹). «مبانی دینی حقوق شهروندی». مجله اخلاق زیستی، (1)، صص. ۳۹-۴۹.
  6. جوادی، امیر (۱۳۹۷). «تأثیر حاکمیت قانون در تأمین حقوق شهروندی». اخلاق زیستی، 8(1)، صص. ۳۰-۴۱.
  7. دیلمی، حسن (۱۳۷۱). ارشاد القلوب (جلد ۱). قم: الشریف الرضی.
  8. شادمانی، مهدیه (۱۳۹۵). «حقوق شهروندی از منظر امام خمینی (رحمة‌الله‌علیه)». پژوهشنامه حقونق بشری، (5)، صص. ۹-۲۲.
  9. شبان‌نیا، قاسم و اسدی نسب، محمدحسن (۱۳۹۷). «اصول حاکم بر حقوق شهروندی در اسلام». معرفت، (252)، صص. ۲۷-۳۴.
  10. عرب عامری، احمد و سرجوانی شیراز، زهرا (۱۳۹۴). «آشنایی با حقوق شهروندی در اسلام، حق حیات غیر مسلمانان در حکومت اسلامی». فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی، (9)، صص. ۸۷-۱۱۳.
  11. کاتوزیان، ناصر (۱۳۹۴). فلسفه حقوق (جلد ۳). تهران: شرکت سهامی انتشار.
  12. موسوی بجنوردی، سید محمد و مهریزی ثانی، محمد (۱۳۹۲). «حقوق شهروندی از نگاه امام خمینی (رحمة‌الله‌علیه)». پژوهشنامه متین، 15(61)، صص. ۱-۲۴.
  13. میررمضانی، سید علی؛ تیرگر، زهرا و فروغی‌نیا، حسین (۱۳۹۵). «جایگاه حقوق شهروندی در پرتو قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران». فصلنامه اندیشمندان حقوق، 4(9).
  14. نش، کیت (1390). جامعه‌شناسی سیاسی معاصر (ترجمه محمدتقی دلفروز). تهران: انتشارات نی.

 

  1. Boyatzis, R. E. (1998). Transforming qualitative information: thematic analysis and code development. Sage.
  2. Braun, V. & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, pp. 77-101.
  3. Garner, B. (1999). Black's Law Dictionary. West Publishering Co.
  4. Turner, B. (1993). Contemporary Problems in the Theory of Citizenship. In B. Turner, Citizenship and Social Theory (p. 208). USA: City University of New York.

 

وب‌سایت‌ها

  1. قاضی‌پور، سجاد (۱۳۹۴). درآمدی بر حقوق شهروندی. بازیابی از: http://www.mehrbaranhp.blogfa.com
  2. مجلس شورای اسلامی (۱۳۸۳). قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران. بازیابی از مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی: https://rc.majlis.ir