تحقیقات حقوق شهروندی
راهکارهای تقویت سازوکارهای قوه قضائیه در تحقق حقوق عامه
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه اموزشی حقوق، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، شهر یزد، کشور ایران .
2 علوم سیاسی ، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
3 گروه حقوق، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
در جوامع مدرن، حقوق عامه ستون اصلی عدالت اجتماعی و تضمین‌کننده آزادی‌های اساسی شهروندان شناخته می‌شود که برای همه افراد جامعه بدون هیچ تبعیضی تضمین شده است. بااین‌وجود، تضمین و صیانت از حقوق عامه به‌عنوان یک چالش پیچیده و پویا همواره مطرح بوده است. باتوجه‌به نقش قوه قضاییه به‌عنوان دژ مستحکم احقاق حقوق عامه و به استناد بند ۲ اصل ۱۵۶ قانون اساسی، این سؤال مطرح می‌شود: "چگونه قوه قضاییه می‌تواند با ایجاد یک چارچوب فکری جامع و پویا، حقوق عامه را تقویت کرده و آن را در برابر چالش‌های نوظهور محافظت کند؟".
پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی به واکاوی مفهوم حقوق عامه، اهمیت آن و نقش قوه قضاییه در احیای این حقوق می‌پردازد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که قوه قضاییه با ایجاد یک منظومه فکری جامع که بر اساس اصل هشتم قانون اساسی شکل‌گرفته است، می‌تواند حقوق عامه را تقویت کند. تشکیل یک کارگروه ویژه برای پیاده‌سازی این اصل و بهبود ساختارها و رویه‌های قضایی، گامی اساسی در جهت محافظت از حقوق عامه در برابر چالش‌های نوظهور است. همچنین، با به‌روزرسانی و رفع نواقص قوانین مرتبط با حقوق عامه و نظارت دقیق بر اجرای آن‌ها، راهکارهای ضروری برای تضمین این حقوق اساسی فراهم می‌شود که می‌تواند به ایجاد یک جامعه منصفانه‌تر و ارتقای عدالت اجتماعی کمک کند. در این راستا سند تحول قضایی، به‌عنوان مکانیزمی کلیدی برای رفع موانع و بهینه‌سازی نظام قضایی، در این مسیر طراحی شده است؛ هرچند این مکانیزم نیز گاه با چالش‌هایی روبه‌روست که رفع آن‌ها برای حفظ اقتدار قوه قضاییه و نظام جمهوری اسلامی ضروری به‌نظر می‌رسد.
کلیدواژه‌ها