رویکرد نظام جمهوری اسلامی به صیانت از حق فرهنگ و آموزش اقلیت‌های دینی و مذهبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق عمومی، دانشگاه قم، قم، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق عمومی، دانشگاه قم، قم، ایران.

چکیده

اراده قدرت مؤسس انقلابیون در تأسیس نظام جمهوری اسلامی بر استواری قوانین اسلامی در جامعه بود به همین جهت جمهوری اسلامی تأیید شد. در تحقق انقلاب نقش اقلیت­های دینی و مذهبی پابه‌پای سایر مردم پررنگ بود. آنها در جهت تحقق حقوق و آزادی­های اساسی خود نقش‌آفرینی فعال داشتند. به همین جهت پس از پیروزی انقلاب قواعدی به منظور تضمین و تأمین حقوق آنها وضع شد. این پژوهش درصدد اثبات تحقق حقوق شهروندی اقلیت­های دینی و مذهبی ایران در حوزه حقوق فرهنگی و معنوی با تأکید بر حق آموزش اقلیت­هاست. در این پژوهش ضمن تأکید بر روش کتابخانه‌ای، با مطالعه قوانین، مقررات و اسناد الزام­آور به بررسی رویکرد نظام حقوقی جمهوری اسلامی می‌پردازیم و به این سؤال جواب می‌دهیم که آیا حقوق فرهنگی و معنوی اقلیت­ها به ویژه حق آموزش آنها در نظام جمهوری اسلامی تحقق یافته است؟ معنای اقلیت به همان معنای مقرر در قانون اساسی مفروض است. در نهایت پس از بررسی­ها و با تحلیل مواد قانونی تحقق این حقوق از سوی دولت تأیید شده و به این نتیجه می­رسیم که اقلیت­ها در نظام حقوقی جمهوری اسلامی از لحاظ تضمین حقوق فرهنگی و معنوی به ویژه حق بر آموزش از جایگاه ممتاز و رفیعی برخوردار هستند.

کلیدواژه‌ها

قرآن کریم.
تورات، سفرتثنیه، باب دوم، آیه 34.
اصغری آق مشهدی، فخر­الدین (1387). «حقوق اقلیت­ها از نظر پیامبر اسلام و حقوق ایران». مجله دانشکده علوم انسانی دانشگاه سمنان، پاییز، (23)، صص. 27-43.
باقری، سجاد (1392). حقوق شهروندی غیر مسلمین در کشورهای اسلامی بر اساس قوانین اسلام و اعلامیه جهانی حقوق بشر. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد تهران مرکزی، تهران، ایران.
خداپرست سنگانی، کبری (1394). تأثیر عضویت ایران در اسناد بین­المللی حقوق بشری در حقوق اقلیت­های دینی در ایران. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشکده علوم انسانی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.
خمینی، روح‌الله (1361). تحریرالوسیله. کتاب الحدود، القول فی احکام الابنیه، بی‌جا: بی‌نا.
رنجبر، روح‌الله (1389). «اقلیت‌های دینی و انقلاب مشروطیت». فصلنامه سیاسی ـ اقتصادی، بهار، (277)، صص. 116-127.
زارعی، بهادر؛ زینی وند، علی و محمدی، کیمیا (1392). «حقوق اقلیت‌ها از منظر اسناد بین‌المللی، اسلام و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران». فصلنامه پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، بهار، (1)، صص. 49-70.
شریعتی، روح‌الله (1381). حقوق و وظایف غیرمسلمانان در جامعه اسلامی، قم: بوستان.
صاحب جواهر، محمدحسن (1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. بیروت: داراحیا.
صالحی امیری، سیدرضا (1392). مفاهیم و نظریه‌های فرهنگی. تهران: ققنوس.
طاهری، محمدباقر (1384). اسلام و اقلیت‌های مذهبی. قم: مرکز مدیریت حوزه علمیه قم.
مظهرقراملکی، علی؛ قدرتی، فاطمه و نظری ملکی، سعید (1393). «معناشناسی حق معنوی در گفتمان حقوقی اسلام و ایران». نشریه علمی ـ پژوهشی فقه و حقوق اسلامی، پاییز، (9)، صص. 161-190.
میلنر، آندرو و براویت، جف (1384). درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر. ترجمه جمال محمدی، تهران: ققنوس.
نوریان، مهدی و آدینه، روح‌الله (1396). «دسترسی و مشارکت فرهنگی، حق شهروندی در برخورداری‌های فرهنگی». فصلنامه مطالعات میان فرهنگی، تابستان، (31)، صص. 67-91.
 
 
 
 
 
وبگاه‌ها
سامانه جامع نظرات شورای نگهبان
سامانه ملی آراء قضائی
سامانه ملی قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران
سایت اینترنتی مشرق نیوز